
Thom Puckey toont levensgevaarlijke babes at the museum in zijn solotentoonstelling 11 Easy Pieces, Love & Self Damage in het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch.
Op het eerste oog lijkt de tentoonstelling uit klassieke marmeren sculpturen te bestaan, zoals Michelangelo ze maakte tijdens de Renaissance. Maar Puckey stelt de waarneming van de beschouwer op de proef. Het zijn niet zomaar sculpturen, het zijn allen jongedames die tot de tanden toe bewapend zijn. Mitrailleurs, pistolen, messen: Puckey toont met oog voor detail een compleet wapenarsenaal. En de dames zijn naakt. Ja, dat zijn de beelden van Michelangelo ook, maar de sculpturen van Puckey zijn confronterend en expliciet naakt. Hier wordt geen ultieme schoonheid getoond, maar een combinatie van seks en geweld waar je als beschouwer ongemakkelijk van kan worden.

De beelden doen denken aan Lara Croft uit Thomb Raider, maar zij is een heldin en dat is bij deze marmeren dames nog niet zo duidelijk. Een van hen draagt namelijk een pet van een nazi officier en is daardoor voor de beschouwer al gauw een bad guy (of moet ik zeggen: girl?). Een ander beeld ziet er maar verslagen uit, zo met haar haren voor haar ogen terwijl ze haar pistool aan de beschouwer lijkt aan te bieden. En nog een ander heeft haar wapens even aan de kant gelegd om een selfie te maken. Niet bepaald wat een heldin zou doen, toch?

Een aantal van de poses zijn overgenomen uit bekende schilderijen of sculpturen. Zo lijkt de pose van het beeld A.V. with Knife and RPG-7 (2009) op die van Oedipus in het schilderij Oedipus and the Sphinx van Ingres uit 1808. Daarnaast blijken een aantal van de modellen kunstenaars te zijn, na nadere bestudering van de titels. Kim de Weijer as amputee with three pistols (2010) toont de performance kunstenaar Kim de Weijer met geamputeerde armen en drie pistolen om zich heen. Ze lijkt de pistolen op te willen pakken maar dat zal haar nooit meer lukken. Eigenlijk een beetje cru. Isabelle Schiltz as Crawling Figure (for Valeria) uit 2010 toont Isabelle Schiltz op handen en knieën die met vurige blik een mes achter haar rug verbergt en in haar andere hand een pistool vasthoudt. Schiltz is een performance kunstenaar, net als De Weijer èn net als Puckey in zijn jonge jaren (in de jaren ’70 werd hij samen met Dirk Larsen bekend om hun performances). En dan is er het sluitstuk met de paradoxale titel Everything I Say is not True uit 1986, dat lijkt af te wijken van de rest. Het bestaat uit een symmetrische constructie van twee houten stellages met aan weerszijde twee ronde gipsen platen. Deze platen doen denken aan spiegels hoewel ze niet reflecteren. Ze zijn niet wat ze lijken te zijn. Geldt dat ook voor de gewapende naakten?

In de tentoonstelling zijn tien marmeren sculpturen opgenomen waarvan er twee nieuw zijn gemaakt. De technieken die Thom Puckey hanteert om zijn beelden te maken volgen die van de 18e en 19e eeuw. Hij werkt met levende modellen en boetseert hen na in klei. Van het kleien beeld wordt eerst een gipsen versie gegoten, waarna het beeld in Italië in marmer wordt gekopieerd. Soms wordt dat met de hand gedaan en soms machinaal, maar altijd onder toeziend oog van de kunstenaar die vaak zelf de laatste hand aan de beelden legt. Het is een inspannend proces dat de beelden toch een klassiek uiterlijk geeft, al duurt het even voordat je voorbij het confronterende van het afgebeelde kunt kijken. In combinatie met het kille witte licht van de verticaal geplaatste tl-buizen aan de muren vormt de tentoonstelling een indrukwekkend geheel.
De tentoonstelling is nog tot 2 februari te bezichtigen. Ga erheen!
Een gedachte over “Review: Thom Puckey in het SM’s”