Het nieuwe boek van de Japanse schrijver Haruki Murakami is uit. Dat zul je misschien allang weten, want de lancering van het boek was groots. Er werden diverse readings georganiseerd en er was zelfs een festival. Nu ligt het boek prominent in de etalages van elke boekenwinkel. Je kunt er eigenlijk niet omheen, Haruki Murakami is een ware hype. Maar waarom zou je er ook omheen willen? Met De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren heeft Murakami namelijk weer een meeslepend verhaal afgeleverd met een poëtisch tintje.
Tsukuru Tazaki leer je kennen als twintigjarige jongen. Hij is zwaar depressief en denkt alleen aan de dood. De reden: zijn vier beste vrienden hebben hem zonder verklaring uit de hechte groep gegooid en willen hem nooit meer zien of spreken. Omdat hij voor zijn studie naar een andere stad is verhuisd, is dat (helaas) niet zo moeilijk. Na vijf maanden depressie weet Tsukuru weer een beetje op te krabbelen en leeft hij door, maar hij kan met niemand meer zo’n hechte band aangaan uit angst om weer zo in de steek te worden gelaten. Totdat hij als 36-jarige man de aantrekkelijke vrouw Sala ontmoet voor wie hij al snel meer voelt. Zij spoort hem aan om eens uit te zoeken waarom hij al die jaren geleden zo plotseling uit zijn vriendengroep werd verbannen. Ze voelt namelijk aan dat Tsukuru zichzelf anders niet helemaal aan haar kan geven. En zo gebeurt het dat Tsukuru eindelijk zijn zoektocht begint naar antwoorden.
In het boek wisselen scènes zich af tussen het heden, waarin Tsukuru dankzij Sala op onderzoek gaat, en het verleden, waarin Tsukuru als student in een rouwproces zit om het verlies van zijn vrienden. Vanuit zijn perspectief leer je ook hoe hij zijn vier vrienden op de middelbare school leert kennen, en hoe hecht zij precies zijn. Het is een bijzondere vriendengroep waarin iedereen een rol vervult, maar Tsukuru is altijd onzeker over de zijne. Hij is namelijk de enige zonder kleur in zijn naam en voelt zich daardoor een kleurloos persoon die nergens in uitblinkt. Deze onzekerheid over zijn identiteit achtervolgt hem zijn hele leven en staat naast de grote waarom-vraag centraal in het boek.
Het is een realistisch verhaal waarin magische en onverklaarbare elementen worden verweven, zoals Murakami dat vaker op feilloze wijze doet. Met name de dromen van Tsukuru spelen daarin een grote rol. Soms vervaagt de grens tussen zijn droomwereld en zijn realiteit, waardoor het onduidelijk is of bepaalde dingen werkelijk zijn gebeurd of alleen in zijn gedachten. Toch blijft het verhaal steeds geloofwaardig. En omdat je als lezer ook graag wil weten waarom de vrienden van Tsukuru hem zo plotseling lieten vallen, is de kans groot dat je het boek in een ruk uitleest. Tegelijkertijd sta je door Tsukuru’s zoektocht ook stil bij jouw eigen identiteit en jouw eigen angsten. Dat is een mooie ervaring die uiteindelijk belangrijker is dan het antwoord op de waarom-vraag in het boek. Want stiekem is dat antwoord niet helemaal bevredigend (of volledig).
MY CUP OF CULTURE 