Alweer drie jaar geleden meldde fotograaf Poike Stomps (1977) zich op de website Voordekunst.nl. Maar liefst €12.500 had hij nodig voor zijn nieuwe project Crossing, waarin hij Europese hoofdsteden wilde portretteren. Zijn plan van aanpak? Naar alle hoofdsteden afreizen en daar kruispunten vol overstekende mensen fotograferen. Het geld wist hij succesvol in te zamelen. Namens CultuurBewust.nl zocht ik hem op.
Kruispunten
Crossing is voortgevloeid vanuit Poike’s fascinatie voor kruispunten. Deze ontstond in Amsterdam, waar hij naartoe verhuisde tijdens zijn studie Fotografie aan de HKU (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht). “Toen ik net in Amsterdam kwam wonen vond ik sommige kruispunten zo chaotisch. Het leek allemaal steeds maar nèt goed te gaan en dat fascineerde me.” Tijdens zijn afstuderen weidde Poike dan ook een project aan Amsterdamse kruispunten en daar bleef het niet bij. Een half jaar later besloot hij namelijk tijdens een tripje Berlijn ook daar kruispunten te fotograferen: “Het viel me op dat iedereen in Berlijn heel anders overstak. Veel minder door rood bijvoorbeeld. Een tijdje later was ik echter met mijn broer in Madrid en daar was het weer veel chaotischer. Dat verschil vond ik zo typisch dat ik besloot het in meerdere hoofdsteden te gaan onderzoeken.”
Europa
Toen Poike zijn project op Voordekunst.nl plaatste, had hij ook al gefotografeerd in Brussel, Parijs, Londen, Luxemburg en Moskou. Zijn doel was echter om maar liefst veertig Europese hoofdsteden te bezoeken en daar uiteindelijk een boek van te maken. “Het idee ontstond mede uit verbazing over hoe weinig Europese landen we nou werkelijk kennen en hoeveel van onze kennis is gebaseerd op vooroordelen. Daar komt bij dat Europa toch vaak wordt verward met de Europese Unie, terwijl vele landen buiten de EU natuurlijk ook bij Europa horen.”
Waar is het?
Poike bezocht daarom niet alleen de voor ons bekende West-Europese landen als Frankrijk en Italië, maar ging bijvoorbeeld ook naar Roemenië, Albanië en Moldavië. Uit de honderden foto’s die hij per hoofdstad maakte selecteerde hij steeds één eindbeeld. Keer op keer staan een flink aantal mensen centraal die druk bezig zijn een grote straat over te steken. Er zijn auto’s en soms fietsen op de achtergrond, soms hoge en soms lage gebouwen. Doordat Poike (ook in zijn boek) er niet direct bij vermeld welke stad het is begin je automatisch een soort spel te spelen. Waar zou het zijn? Feilloos begin je de afgebeelde mensen van top tot teen te bekijken en details af te speuren op hints. Een foto met Haus am Checkpoint Charlie op de achtergrond en een straatnaambordje waar ‘Kochstrasse’ op staat wordt snel als Berlijn geïdentificeerd, maar Tirana daarentegen is niet zomaar te herkennen..
Donaties
Uiteindelijk is Poike in 42 hoofdsteden geweest. De flinke som geld die hij daarvoor nodig had wist hij via Voordekunst.nl redelijk makkelijk in te zamelen. “Ik leverde tegenprestaties. Hoe hoger het bedrag was dat iemand doneerde, hoe leuker de tegenprestatie. Zo zullen een aantal donateurs met hun naam in mijn boek komen te staan.”
Poike’s vader
Toen Poike klaar was met fotograferen, heeft zijn project een tijd lang stil gelegen. Zijn intentie om een boek te maken verdween naar de achtergrond door de verslechterende gezondheid van zijn vader. “Ruim vier maanden geleden is mijn vader overleden. We zagen het aankomen, want hij leefde al sinds 2002 met Alzheimer. Tijdens mijn reizen naar al die hoofdsteden was ik dan ook steeds met mijn hoofd bij hem.” Na in alle hoofdsteden te zijn geweest, koos Poike er dan ook voor om zoveel mogelijk bij zijn vader te zijn en te helpen met zijn verzorging.
Inmiddels is Poike met vormgevers Kummer & Herrman echter druk in de weer met het fotoboek, dat hij opdraagt aan zijn vader. “Het feit dat ik fotograaf ben komt voor een groot deel door mijn vader, die zelf hobby fotograaf was. Als kind van drie ging ik al samen met hem de doka in. Tijdens het fotograferen voor Crossing stuurde ik vanuit elke stad een ansichtkaart naar mijn vader. Een aantal hiervan worden nu ook opgenomen in het boek, in een speciaal katern.”
Kosten
De productiekosten van het boek zijn fors en het potje geld dat hij ophaalde via Voordekunst.nl is opgegaan aan reiskosten. Dankzij de verkoop van zijn werk weet hij echter een aardig deel te bekostigen. Zo heeft een bank grote afdrukken aangekocht uit de serie Crossings, van de hoofdsteden waarin zij vestigingen hebben zitten. Naast de verkoop van zijn werk heeft Poike nog iets bedacht om de publicatie van zijn boek te kunnen bekostigen: “Wanneer het boek in een verder stadium is, tonen we een preview. Mensen kunnen zich dan inschrijven op een voorintekenlijst en met vijf euro korting alvast het boek kopen.” Het boek is naar verwachting in november klaar en zal verkrijgbaar zijn via Poike zelf.
Dit interview verscheen op 15 augustus 2014 op CultuurBewust.nl.
MY CUP OF CULTURE 